17 miljoen voedingspatronen

Door: Trudy Vlot – docent van de opleiding Leefstijlcoach

Je weet dat je voeding niet helemaal oké is. Er zitten teveel kilo’s aan je lijf waar je graag vanaf wilt en je hebt al vele diëten gevolgd, maar zoals het gaat met veel diëten: je valt tien kilo af, en komt daarna weer 15 kilo aan. Hoe frustrerend is dat?

Dieet

Er zijn inmiddels duizenden diëten, de ene nog veelbelovender dan de andere. Maar het blijven diëten. Een dieet is een tijdelijke voedingsaanpassing en een tijdelijke aanpassing heeft meestal ook slechts een tijdelijk effect. Je volgt een dieet gedurende een bepaalde tijd en ziet gedurende die tijd ook echt effect! Je valt af, voelt je energieker en zit beter in je vel. Maar wanneer je stopt met het dieet en je weer teruggaat naar je ‘normale’ voedingspatroon, komen de kilo’s er met dezelfde gang weer aan en soms zelfs nog meer dan voorheen. De conclusie: dit was voor mij een onjuist dieet, dus de volgende keer probeer je weer iets anders, met uiteindelijk hetzelfde onbevredigende resultaat. Zo hop je van dieet naar dieet en is je lichaam slachtoffer van het jojo-effect.

Diet

In het Engels gebruikt men het woord ‘diet’. Hiermee wordt niet een dieet bedoeld zoals in het Nederlands, maar een voedingsgewoonte. Om werkelijk en duurzaam resultaat te boeken op lange termijn is het belangrijk je ‘diet’ te veranderen en niet steeds een dieet te volgen. Je zult dus niet alleen tijdelijk, maar blijvend andere voedingsgewoonten moeten aannemen als je blijvend resultaat wilt zien.

Waarom is afvallen zo moeilijk?

In ons achterhoofd weten we eigenlijk allemaal wel dat matig eten normaal zou moeten zijn en het beste is voor ons lijf. Maar de geest is zwak en op iedere straathoek is eten te koop. Bij ieder feestje horen gebak, zoutjes, hapjes, bier, wijn …. en tja, dan kom je er na een bepaalde periode achter dat er toch iets teveel kilo’s aanzitten. De discipline om voor één, twee of vier weken een dieet te volgen is vaak nog wel op te brengen, maar om levenslang ons ‘diet’ te veranderen klinkt minder aanlokkelijk.

Waarom een diet?

Het aanpassen van ons voedingspatroon (ons ‘diet’) in plaats van een dieet, heeft op onze gezondheid en op ons gewicht een veel beter effect. Als we dit geleidelijk doen dan laten we ons systeem (lichaam) niet te hard schrikken en kunnen we zelf wennen aan deze nieuwe eetgewoonten. Ons lichaam hoeft dan ook niet tegen te sputteren, want direct weer aankomen na een dieet is niets anders dan een tegenreactie van het lichaam: ‘ik kreeg niets te eten de afgelopen drie weken, dus ik ga alles sparen wat ik binnen krijg. Wie weet komt er binnenkort weer een hongersnood (dieet)’. En vervolgens groei je weer uit je nieuwe kleren.

17 miljoen voedingspatronen

Een cliënt vroeg aan mij: “wat is het beste dieet dat je mij kunt aanbevelen?”. Ik heb haar verteld dat er geen enkel dieet is dat voor iedereen, en voor een langere periode, de juiste is. Je gaat allerlei diëten of voedingspatronen uitproberen en komt er dan achter wat bij jou past, of niet. Op deze manier kom je tot 17 miljoen verschillende voedingspatronen, voor iedere Nederlander net iets anders. Lastig? Enerzijds wel, anderzijds juist ook leuk en uitdagend. Bovendien, als je jouw voedingspatroon hebt ontdekt is dit niet statisch. Door de jaren heen verandert je lichaam, je geest en je omstandigheden. Dit vraagt meestal ook om een aanpassing van je voedingsgewoonten.

Een leefstijlcoach kan jou helpen

Je kunt natuurlijk helemaal zelf gaan uitzoeken wat voor jou het beste voedingspatroon is, maar ziet dan mogelijk door de bomen het bos niet meer. Er is zoveel te koop en er wordt zoveel beweerd wat gezond zou zijn, dat je niet meer weet wat te geloven en wat een goede keuze voor jou is. Er zijn steeds weer nieuwe vinkjes of keurmerken te vinden op de producten in de supermarkt. Hierdoor is het moeilijk om er zelf uit te komen. Een leefstijlcoach kan je hierbij helpen. Je gaat samen de weg naar verandering van jouw voedingspatroon inzetten. Een leefstijlcoach kan ook jouw valkuilen en belemmeringen signaleren en je daarop attent maken. Het dieet wordt zo een voedingspatroon (of ‘diet’).

Daarnaast kijkt een leefstijlcoach met jou niet alleen naar je voeding, maar naar je hele leefstijl, zoals bijvoorbeeld beweging, roken, drinken en slaappatronen. Door op al deze gebieden een beter patroon te ontwikkelen, wordt het makkelijker om af te vallen en bereik je echte en blijvende resultaten, i.p.v. tijdelijke quick fixes.

Leefstijlcoach toen en nu

Ongeveer vijf jaar geleden werd leefstijlcoach een ‘officieel’ beroep. In de eerste fase (de pilot) waren de resultaten op lange termijn bepaald niet om over naar huis te schrijven. Slechts 10% van de mensen die werd begeleid door een leefstijlcoach had na verloop van tijd daadwerkelijk zijn leefstijl aangepast. Dit is te verklaren doordat het denkpatroon over leefstijl en leefstijlaanpassingen nog gehanteerd werden volgens het oude zorgstramien. Dat wil zeggen: je hebt een vraag en de coach of therapeut heeft een oplossing. Als jij je daar dan aan houdt, dan komt het goed.

Om echter blijvend resultaat te bereiken, is een ander denkpatroon nodig, waarbij de cliënt zelf verantwoordelijk is voor zijn proces en er gewerkt wordt aan de voorkant, in plaats van aan de achterkant. Dus al met een leefstijlverandering beginnen voordat er problemen als overgewicht en ziekte ontstaan. Dit vraagt omdenken, het vraagt gedragsverandering (wat met vallen en opstaan tot stand komt) en het vraagt het nemen van eigen verantwoordelijkheid.

Je moet het zelf doen

We zijn jaren opgevoed met het idee dat wanneer er iets aan onze gezondheid of welzijn schort, er een specialist of professional is die weet wat goed voor je is. Deze persoon legt zijn of haar plan aan je uit en jij volgt het op. Maar we zijn er inmiddels achter dat iedereen anders is. Elke persoon reageert anders op een bepaalde aanpak en de een volgt de adviezen beter op dan de ander. Hier komen die 17 miljoen voedingspatronen vandaan. De leefstijlcoach kan je begeleiden bij een plan op maat, maar uiteindelijk moet je het wel zelf doen.

Mocht je dan na een bepaalde periode weer een terugval hebben, kun je weer te rade gaan bij diezelfde leefstijlcoach die je goed op weg geholpen heeft. En zo wordt het makkelijker om een blijvende verandering in je voedingspatroon te krijgen, met als resultaat een gezonder lichaam.

Ik zou zeggen: eet smakelijk en een goede bekomst, op korte en lange termijn.

Wil jij als coach mensen begeleiden op het gebied van Leefstijl?

In de geaccrediteerde opleiding Leefstijlcoach leer je mensen te begeleiden om binnen hun eigen mogelijkheden en beperkingen een zo gezond mogelijk leven te leiden. Hierdoor voelen ze zich zowel fysiek als mentaal beter en hebben ze de regie over hun eigen leven. In de maatschappij zie je een verschuiving van de focus op ziekte naar meer aandacht voor gezondheid en gedrag. De overheid en zorgverzekeraars zetten daarom in op preventie en gedragsverandering. Begeleiding door een leefstijlcoach wordt dan ook (onder voorwaarden) vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Klik hier voor meer informatie over de Leefstijlcoach opleiding.